Dược sĩ Thanh Tâm
Các tinh thể urat lắng đọng xung quanh khớp là nguyên nhân chính gây ra tình trạng sưng đau, khó vận động ở người bệnh gout. Lâu dần, chúng sẽ tạo thành các hạt tophi gây phá hủy khớp, làm mất khả năng vận động của người bệnh. Vậy, làm sao để phát hiện các tinh thể urat và điều trị thế nào? Cùng tìm hiểu câu trả lời chính xác nhất trong bài viết dưới đây.
Tinh thể urat là gì?
Tinh thể urat có dạng hình kim, màu trắng, được hình thành do sự dư thừa acid uric. Ở người bình thường, muối urat tồn tại dưới dạng hòa tan, được đào thải ra ngoài qua đường tiết niệu. Khi nồng độ muối urat tăng cao kéo dài, hàng vạn phân tử muối sẽ kết tinh với nhau tạo thành tinh thể hình kim. Khi đó, các tinh thể urat lắng đọng ở các khớp và gây nên bệnh gout. Ngoài ra, tinh thể urat còn có thể lắng đọng tại tim, thận, mạch máu,... và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như suy thận, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim,...
Khi xuất hiện tinh thể urat tại các khớp, người bệnh có thể gặp phải những biểu hiện như:
- Cảm giác đau nhức như kim châm tại các khớp.
- Khi vận động nghe tiếng lục cục giống như khớp bị khô.
- Các khớp sưng đau, thâm đen, sờ vào thấy cứng.
- Xét nghiệm dịch khớp thấy có tinh thể urat.
Ở người mắc bệnh gout, nếu tinh thể urat hình thành trong thời gian dài và không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến sự hình thành các hạt tophi. Khi đó, các khớp sưng to và bị chèn ép nghiêm trọng. Người bệnh có thể gặp phải nhiều biến chứng nguy hiểm và nguy cơ mất khả năng vận động.
Tinh thể urat hình kim lắng đọng tại các khớp ngón chân cái
>>> XEM THÊM: Mách bạn 6 triệu chứng bệnh gút giúp phát hiện bệnh kịp thời
Các yếu tố dẫn đến sự hình thành tinh thể urat
Sự dư thừa acid uric trong máu là nguyên nhân chính dẫn đến sự hình thành tinh thể urat. Bên cạnh đó, một số yếu tố được kể đến dưới đây cũng tác động đến quá trình kết tinh muối urat.
Nhiệt độ lạnh và môi trường acid
Muối urat hòa tan ở 37oC, do đó, nhiệt độ cơ thể càng thấp, muối urat càng dễ kết tinh. Chính vì vậy, người bệnh gout thường đau nhiều về đêm và sáng sớm, đặc biệt là trong mùa lạnh.
Tương tự như nhiệt độ, pH cơ thể cũng tác động đến quá trình hình thành tinh thể urat. Thông thường, pH máu dao động trong khoảng 7,35-7,45. Do đó, ở người khỏe mạnh có pH máu > 7 sẽ ngăn cản quá trình kết tinh muối urat. Nếu pH < 5 và nồng độ acid uric trong khoảng 390-900m/L thì khi đó muối urat sẽ không tan được khiến chúng kết tinh lại với nhau.
Chấn thương khớp
Vận động mạnh hoặc chấn thương tại các khớp cũng là yếu tố khiến cho quá trình hình thành tinh thể urat diễn ra nhanh hơn. Nguyên nhân là sự hoạt động của các khớp sẽ khiến cho ion muối tăng tiếp xúc bề mặt với nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình kết tinh muối urat. Do vậy, người bệnh gout nên hạn chế vận động mạnh hoặc những công việc lao động nặng để tránh các tinh thể urat hình thành nhanh hơn.
Do bệnh sỏi thận
Bệnh sỏi thận khiến cho chức năng bài tiết của thận suy giảm. Khi đó, nồng độ acid uric trong máu sẽ tăng do không được đào thải ra ngoài, tạo điều kiện cho các tinh thể urat hình thành. Đồng thời, nồng độ acid uric trong nước tiểu cao cùng với muối urat cũng góp phần tạo thành sỏi thận. Vòng lặp bệnh lý này khiến cho quá trình điều trị bệnh gout phức tạp hơn và có thể dẫn đến nguy cơ gặp biến chứng trên thận.
Bệnh sỏi thận làm giảm đào thải acid uric, tăng nguy cơ tạo tinh thể urat
Thói quen ăn uống và sinh hoạt
Thói quen ăn uống và sinh hoạt có tác động quan trọng đến quá trình hình thành tinh thể urat. Nếu người bệnh tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu purin (các loại thịt đỏ, hải sản), thực phẩm nhiều dầu mỡ, rượu bia,... sẽ khiến nồng độ acid uric tăng cao trong máu. Lượng acid uric dư thừa càng nhiều, các tinh thể urat hình thành càng nhanh.
Bên cạnh đó, thói quen lười vận động, thường xuyên thức khuya, stress cũng khiến cho quá trình hình thành tinh thể urat diễn ra nhanh hơn.
Cách xác định tinh thể urat trong khớp
Để chẩn đoán bệnh gout, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện xét nghiệm dịch khớp để phát hiện các tinh thể urat. Phương pháp này giúp xác định mức độ tổn thương của các khớp để từ đó có những biện pháp điều trị phù hợp.
Quy trình xét nghiệm dịch khớp như sau:
- Bác sĩ tiến hành chọc hút dịch khớp để lấy mẫu xét nghiệm.
- Phân tích dịch khớp: Dịch khớp người bình thường trong suốt hoặc không màu. Trường hợp bị viêm khớp, dịch có màu đục hoặc màu vàng do bị lẫn mủ, đôi khi lẫn máu. Người bệnh được chẩn đoán bệnh gout khi dịch khớp có tinh thể urat màu trắng, hình kim sắc nhọn.
Bên cạnh đó, để chẩn đoán chính xác bệnh gout, người bệnh cần thực hiện thêm một số xét nghiệm như chụp X-quang khớp, xét nghiệm acid uric máu và các triệu chứng lâm sàng.
Hình ảnh các tinh thể urat hình kim màu trắng khi nhìn dưới kính hiển vi
>>> XEM THÊM: Bật mí 5 cách giúp giảm cơn đau gout cấp tại nhà
Cách làm tan muối urat trong khớp
Loại bỏ các tinh thể urat là biện pháp quan trọng trong điều trị bệnh gout. Bạn có thể áp dụng các cách làm tan muối urat trong khớp dưới đây.
Sử dụng thảo dược hỗ trợ đào thải muối urat
Đây là phương pháp đảm bảo an toàn và hiệu quả cho người bệnh. Việc sử dụng các loại thảo dược thường không gây tác dụng phụ, thích hợp sử dụng lâu dài, do đó được nhiều người bệnh lựa chọn.
Trạch tả là vị thuốc quen thuộc trong Đông y thường được dùng trong chữa trị các bệnh về gan, thận. Nghiên cứu tại trường Đại học Bắc Kinh Trung Quốc năm 2014 đã chứng minh trong thân và rễ trạch tả chứa nhiều hoạt chất có tác dụng tăng cường chức năng hệ bài tiết, tăng khả năng đào thải các chất độc ra khỏi cơ thể. Nhờ đó, muối urat và acid uric được tăng cường đào thải qua thận, giúp giảm sự hình thành tinh thể urat tại các khớp.
Để quá trình đào thải muối urat cũng như điều trị bệnh gout đạt hiệu quả cao hơn, các nhà khoa học đã kết hợp trạch tả cùng nhiều loại thảo dược như: Thổ phục linh, hạ khô thảo, ba kích, hoàng bá, nhọ nồi,... để nghiên cứu và sản xuất ra thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hoàng Thống Phong.
Hoàng Thống Phong được đánh giá là giải pháp toàn diện cho người bệnh gout, nhờ mang lại hiệu quả sau:
- Tăng khả năng đào thải acid uric, từ đó giúp ngăn ngừa nguy cơ hình thành tinh thể urat tại các khớp.
- Giảm nhẹ triệu chứng sưng đau khớp, giúp người bệnh vận động dễ dàng.
- Phòng ngừa các cơn gout cấp và biến chứng nguy hiểm của bệnh gout.
Có rất nhiều người đã cải thiện bệnh gout sau khi sử dụng Hoàng Thống Phong. Điển hình là bác Phạm Bá Tuất - 70 tuổi, có địa chỉ tại Việt Trì, Phú Thọ. Trải qua 5 năm bị bệnh gout, bác Tuất thường xuyên phải đối mặt với tình trạng sưng đau ở khớp gối, đặc biệt là khi về đêm, việc đi lại hết sức khó khăn. Nhờ biết đến sản phẩm Hoàng Thống Phong qua một chương trình trên ti vi, tình trạng đau nhức của bác đã được cải thiện rõ rệt chỉ sau 3 tháng sử dụng.
Chia sẻ của bác Phạm Bá Tuất sau 3 tháng sử dụng Hoàng Thống Phong
Dùng thuốc đào thải tinh thể urat
Tinh thể urat được hòa tan khi nồng độ acid uric trong máu giảm xuống dưới 400 micromol/L. Do đó, đào thải tinh thể urat thông qua việc hạ acid uric máu là một biện pháp hữu hiệu. Các loại thuốc làm giảm acid uric gồm có:
- Allopurinol: Là loại thuốc được sử dụng phổ biến nhất, có tác dụng ngăn chặn sự chuyển đổi purin - Đây là một tiền chất của acid uric.
- Febuxostat: Được sử dụng trong trường hợp người bệnh không dung nạp allopurinol.
- Probenecid: Giúp làm tăng đào thải acid uric qua nước tiểu từ đó làm giảm chỉ số acid uric trong máu và ngăn ngừa sự tạo thành các tinh thể urat.
Các thuốc tây y có thể gây ra tác dụng phụ trong quá trình sử dụng. Người bệnh chỉ nên sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ.
Sử dụng thuốc làm giảm acid uric máu giúp ngăn ngừa hình thành tinh thể urat
Phẫu thuật cạo rửa muối urat
Đây là biện pháp được lựa chọn sau cùng khi việc sử dụng sản phẩm thảo dược hoặc các thuốc điều trị không mang lại hiệu quả cho người bệnh. Ở trường hợp này, các tinh thể urat thường bám dày đặc xung quanh sụn khớp. Lớp tinh thể dày và chắc không thể rửa trôi bằng các dụng cụ nội soi thông thường. Do đó, chỉ có phẫu thuật cạo rửa mới giúp loại bỏ tinh thể urat hiệu quả.
Bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin cần biết về tinh thể urat. Việc phát hiện các tinh thể urat sớm sẽ giúp bạn có biện pháp điều trị phù hợp, làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Hãy liên hệ tới số điện thoại 0902207582 hoặc để lại bình luận để được dược sĩ giải đáp mọi băn khoăn của bạn nhằm kiểm soát bệnh gút hiệu quả.
Tài liệu tham khảo:
https://www.aafp.org/afp/2014/1215/p831.
