Hạt tophi là những khối u cục do sự lắng đọng của các tinh thể acid uric tại các ổ khớp ngón chân, bàn chân, vành tai…thường xuất hiện gia tăng theo tiến triển bệnh khi đến giai đoạn mạn tính. Như vậy hạt tophi có đặc điểm gì và ảnh hưởng như thế nào đối với người bệnh?

Bệnh gút là bệnh rối loạn chuyển hóa các chất có nhân purin. Dấu hiệu chẩn đoán chính xác bệnh là tìm thấy sự lắng đọng tinh thể muối urat tại các ổ khớp. Do đó, biểu hiện dễ thấy ở bệnh nhân gút là chỉ số acid uric máu thường tăng rất cao. Các đợt gút cấp đầu tiên xuất hiện khi tinh thể urat lắng đọng các khớp xương gây sưng to, nóng đỏ và đau dữ dội. Nếu không có biện pháp khắc phục kịp thời, bệnh gút nhanh chóng tiến triển đến giai đoạn gút mạn tính, các cơn gút xảy ra thường xuyên và liên tục. Đồng thời với quá tình đó là quá trình lắng đọng muối urat tăng lên. Muối urat lắng đọng tại một vị trí nhiều, kích thước to dần lên hình thành cục tophi.

Hạt tophi nằm dưới da với chất bột màu trắng, thường xuất hiện tại các vị trí như: xung quanh khớp (khớp ngón chân, cổ chân, khuỷu tay, cổ tay), sụn vành tai,…So với cơn đau gút cấp thì hạt tophi dường như vô hại. Tuy nhiên, nếu người bệnh không kiểm soát tốt nồng độ axit uric trong máu, các hạt tophi sẽ xuất hiện nhanh, nhiều hơn với kích thước lớn dần, cố định, gây biến dạng khớp, phá hủy xương, sụn khớp và có nguy cơ dẫn tới tàn phế. Nguy hiểm hơn, khi hạt tophi bị vỡ, có thể gây loét và hoại tử rất khó chữa lành. Mặt khác, axit uric trong hạt tophi có thể được hòa tan trở lại, đi vào máu và tiếp tục gây ra cơn gút cấp, khiến bệnh tiến triển ngày càng nặng hơn. Ở giai đoạn nặng, bên cạnh những tổn thương tại khớp, gút còn có thể gây ra hậu quả nặng nề như tăng huyết áp, sỏi thận, suy thận,…

Như vậy, hạt tophi có những tính chất:

1. Thường gặp trong bệnh gút mạn

2. Kích thước: Ban đầu kích thước nhỏ (vài milimet), nếu không điều trị sẽ to dần gây biến dạng khớp, phá hủy xương. Phía trên có một lớp da mỏng, có thể nhìn thấy màu trắng nhạt

3. Mật độ: Mềm hoặc chắc

4.Không đau

5. Vị trí: Vành tai, mỏm khuỷu, cạnh khớp tổn thương

6. Bản chất: Khi vỡ chảy ra chất dịch màu trắng như phấn. Xét nghiệm dịch là các tinh thể urat. Khi vỡ có thể gây loét, hoại tử, khó điều trị.

hình ảnh hạt tophi ở ngón tay

Đối với những trường hợp xuất hiện hạt tophi nhỏ, người bệnh cần dùng thuốc, tuân thủ phác đồ bác sĩ chỉ định nhằm làm giảm kích thước của nó. Trong đó, quan trọng là kiểm soát nồng độ acid uric máu, giảm acid uric máu sẽ có vai trò trong việc hòa tan tinh thể urat tại các cục tophi. Trường hợp hạt tophi kích thước lớn, bệnh nhân có thể được thực hiện phẫu thuật cắt bỏ.

Hiện nay, bệnh gút chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Mục tiêu điều trị gút là: Giảm đau, chống viêm trong đợt gút cấp; Tăng cường đào thải acid uric máu, giảm tổng hợp acid uric nội sinh, hạn chế cung cấp nguồn sinh acid uric từ thức ăn. Qua đó, ngăn ngừa cơn gút cấp tái phát cũng như phòng ngừa sự hình thành và biến chứng của hạt tophi.

bông tuyết