Thổ phục linh có tên khoa học Smilax glabra Roxb., thuộc họ Kim Cang (Smilacaceae). Còn được gọi với nhiều cái tên khác như: Khúc khắc, Kim cang, Dây chắt, dây khum, cậm cù, khau đâu (Tày), Mọt hoi đòi (Dao), tơ pớt (Kho),...
Cây sống lâu năm, dây leo dài 4 - 5m (Có khi dài tới 10m), có nhiều cành mảnh không gai. Rễ củ vặn vẹo. Lá mọc so le, hình bầu dục thuôn, đầu nhọn, dài 5 - 12cm, rộng 1 - 5cm, mang 2 tua cuốn do lá kèm biến đổi, thường tiêu giảm thành mũi nhọn ngắn, có khi kéo dài; cuống lá dài 1cm, gân lá chính có 3 cái hình cung và nhiều gân con. Cụm hoa ở nách lá. Tán đơn độc có 20 - 30 hoa. Hoa nhỏ, màu lục nhạt, cuống hoa dài hơn cuống tán. Hoa đực và hoa cái riêng rẽ. Quả mọng, hình cầu, gân như 3 cạnh, có 3 hạt; quả chín có màu tím đen. Cây ra hoa tháng 5 - 7, có quả tháng 8 - 12. Cây mọc hoang ở nhiều vùng ở nước ta.
Theo sách "Nam dược thần hiệu" của Tuệ Tĩnh, thổ phục linh (củ Khúc Khắc) có vị ngọt nhạt, tính không độc, tác dụng làm cứng gân, mạnh dạ dày, trị giang mai, và phong thấp.
Hình ảnh củ và cây Thổ phục linh
Thành phần: Ngày nay người ta phân tích thấy trong lá và ngọn non của thổ phục linh có chứa: Nước 83,3%, protein 2,4%, glucid 8,9%, Chất xơ 2,2%, tro 1,2%, caroten 1,6mg%, vitamin C 18mg%, Stigmasterol, smilax saponin, tigogenin.
Thổ phục linh thường được dùng để chữa tiêu hóa không bình thường, đau bụng tiêu chảy, viêm thận, viêm bàng quang, phong thấp, viêm khớp, chấn thương do té ngã, mụn nhọt độc, lở ngứa, viêm da có mủ, giang mai, vẩy nến, tổ đỉa, lao hạch, giải độc cơ thể, chống dị ứng, lợi tiểu, làm ra mồ hôi.
Trong tất cả các loại thảo dược dùng để khử độc thanh nhiệt, trừ thấp (tiêu viêm), thổ phục linh được coi là Tướng quân trừ độc. Chỉ với việc người ta dùng nó trị bệnh giang mai thời trước cũng nói lên công dụng mạnh mẽ của nó rồi. Tuy ngày nay có nhiều tân dược đặc trị nhưng có nơi người ta vẫn dùng thổ phục linh trong bài thuốc Quy linh cao để chữa bệnh giang mai. Bài thuốc này còn dùng để trừ thấp độc, làm sạch máu, chữa bệnh khó trị ngoài da.
Công dụng: Thổ phục linh là một vị thuốc được dùng cả trong đông y và tây y. Theo tài liệu cổ đông y thì Thổ phục linh vị ngọt, nhạt, tính bình, và hai kinh can và vị. Có tác dụng khử phong thấp, lợi gân cốt, giải độc do thủy ngân. Chữa đau xương, ác sang ung thũng. Hiện nay Thổ phục linh là một vị thuốc: Được dùng trong nhân dân để tẩy độc cơ thể, bổ dạ dày, khỏe gân cốt, làm cho ra mồ hôi, chữa đau khớp xương.
Với công dụng quý báu được đúc kết trong y học cổ truyền và minh chứng qua y học hiện đại, Thổ phục linh được lựa chọn là thành phần trong sản phẩm Hoàng Thống Phong, giúp tăng cương, thanh lọc cơ thể, loại bỏ acid uric dư thừa trong máu, đồng thời giảm đau xương khớp hiệu quả.
* Tác dụng có thể khác nhau tùy cơ địa người dùng.
bông tuyết